Cá chuối phân bố chủ yếu ở miền Bắc. Nó có đầu nhọn, có nhiều vân đen trên thân và lớn nhất đạt 2,5kg/con. Cá lóc bông chủ yếu có ở miền Nam. Trông nó giống với cá chuối nhưng trên thân có những vết đen xen kẽ màu xanh sặc sỡ. Nó có thể đạt tới 2-3kg/con. Cá sộp có đầu bằng, miệng rộng, lưng có màu nâu nhưng bụng lại có màu trắng. Nó lớn tương tự cá chuối và phân bố chủ yếu ở những vùng chiêm trũng và vùng nước lợ ven biển.
Cá quả có phạm vi thích nghi rất rộng. Nó thích ứng với nhiệt độ nước từ 20-30oC nhưng cũng có thể chịu được nhiệt độ từ 11-40oC, pH từ 4,25-9,4. Nó sống ở vùng nước ngọt và cả vùng nước lợ có độ mặn tới 10-12%o. Nó là loài cá dữ, rất phàm ăn. Nếu ao, đầm nuôi cá mà có lẫn cả cá quả thì chúng sẽ ăn hết cá con trong ao. Vì vậy, nhiều người coi nó là loài cá dữ, là “ác ngư”!
Cá quả thành thục khi được 1 tuổi. Lúc đó, con cái có thể có tới 4.600-5.400 trứng. Nó thường đẻ vào vụ xuân và vụ thu. Chúng cặp đôi theo tỷ lệ 1 đực, 1 cái. Chúng đẻ trứng vào tổ đẻ do chính chúng tạo nên. Nếu trứng đã được thụ tinh thì chỉ sau 32-34 giờ là nó nở. Cá con sống thành từng đàn và được cả bố và mẹ chăm sóc, canh chừng.
Cá quả có sức chịu đựng rất tốt, ngay cả với các điều kiện môi trường bất lợi. Ở nơi có hàm lượng ôxy thấp nó vẫn sống được.
Hiện nay, nhiều nơi đã tiến hành nuôi cá quả. Ta có thể nuôi thuần hoặc nuôi ghép. Tuy nhiên, việc nuôi thuần cho hiệu quả cao hơn. Ta có thể nuôi trong ao, trong lồng hoặc trong bể.
Cá giống cần được thuần dưỡng để thích ứng với việc ăn mồi chết. Ta dùng cá tạp nghiền nhỏ để cho chúng tập ăn. Mỗi ngày cho ăn 2 bữa. Lượng thức ăn bằng 8-10% khối lượng của cá. Sau khoảng 2 tuần, ta có thể chuyển cá ra nơi nuôi thương phẩm.
Giống như nuôi ếch, sau một thời gian, ta nên lựa chọn để đưa những con cùng kích cỡ ra nuôi riêng. Ta có thể sử dụng thức ăn tổng hợp để cho cá ăn. Tuy nhiên, lượng đạm trong thức ăn phải đạt từ 40% trở lên. Ta có ăn với lượng từ 6-8% khối lượng cá trong ao. Bỏ thức ăn vào sàn và hạ xuống cho cá ăn. Phải thường xuyên thăm ao, tu sửa bờ ao và đăng cống, thêm nước mới vào ao, giữ yên tĩnh nơi nuôi, hạn chế người qua lại và các tiếng động mạnh...
Nhiều nơi, bà con còn nuôi cá quả trong lồng, bè. Kết quả sau 1 năm nuôi, mỗi con cũng có thể đạt tới 5-6 lạng. Như vậy là hiệu quả khá cao.
Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng phụ trách Email: 1001cachlaman@gmail.com
Dân Việt