Chăm sóc gia súc, gia cầm mùa mưa bão

12:00 | 04/09/2013

Thời gian qua miền Bắc nước ta thường xuyên có các đợt mưa bão kéo dài, mưa to, lượng nước mưa lớn, một số nơi vùng ven sông nước dâng cao, gây ngập úng, lũ, làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đàn gia súc, gia cầm (GSGC).

Bên cạnh đó việc lưu thông vận chuyển gia súc do mưa lũ lớn ở các vùng việc kiểm soát thiếu chặt chẽ, lưu lượng nước lớn trong đó có thể có cả GSGC, côn trùng chết trôi nổi từ nơi này đến nơi khác là nguy cơ bùng phát dịch bệnh rất cao.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Trung ương, trong thời gian tới tiếp tục còn có các đợt mưa bão lũ kéo dài rất dễ gây ra các đợt úng, lụt trên diện rộng.

Cần dự trữ nguồn thức ăn cho GSGC

Để chủ động nâng cao sức khỏe, ngăn chặn dịch bệnh trên đàn GSGC, sớm ổn định SX trong mùa mưa bão, người chăn nuôi cần áp dụng một số biện pháp kỹ thuật sau:

1. Chủ động kiểm tra, nâng cấp cải tạo chuồng nuôi

Gia cố chuồng nuôi cho thêm chắc chắn để tránh gió, bão làm đổ, gây tốc mái chuồng. Che chắn chuồng nuôi nhằm tránh mưa tạt, gió lùa, dột ướt. Với những nơi chuồng nuôi có khả năng bị ngập úng kéo dài cần chủ động tìm nơi cao ráo để đưa GSGC lên cao.

Có thể dùng các vật liệu trong gia đình (gạch, tre, gỗ …) để nâng cao nền chuồng, nâng cao một khu nhốt riêng để chủ động nhốt GSGC khi có ngập úng. Có thể tìm nơi cao ở những khu vực khác gần chuồng nuôi để chủ động sơ tán GSGC, ở những nơi đó cần chuẩn bị cả các loại vật dụng cần thiết để dựng nhanh, che chắn tạm chuồng trại, các loại dụng cụ để chủ động vận chuyển GSGC đến khu vực cao nhất tránh để con vật không bị ngập nước.

Với những chuồng nuôi ở các khu vực hay bị ngập úng cần khơi thông dòng chảy để nước rút nhanh. Đồng thời chủ động vệ sinh chuồng trại bằng vệ sinh cơ giới, khơi thông cống rãnh, hệ thống thoát nước. Tiêu độc khử trùng chuồng trại bằng vôi bột hoặc một số thuốc sát trùng như Vikol, Benkocid, Haniodine… nhằm hạn chế mầm bệnh.

Những ngày mưa to, gió lớn cần có hệ thống che chắn tránh gió lùa (nhất là đối với chuồng nuôi GSGC non vì chúng rất mẫn cảm với thời tiết) bố trí sao cho tiện lợi, tốt nhất là dùng hệ thống bạt che xung quanh cho xuống và kéo lên để đảm bảo thuận lợi.

Khi có mưa gió cần che chắn nhanh song cũng tạo sự thông thoáng nhanh để tạo không khí tốt trong chuồng nuôi. Với hệ thống chuồng nuôi trâu bò, nhất là bò sữa, chú ý hệ thống quạt thông gió, hệ thống xử lý chất thải như phân, chất động chuồng, không được để chất thải lưu cữu lâu ngày, nên chuồng luôn ẩm ướt.

2. Tăng cường chăm sóc, nuôi dưỡng

Đây là một trong những biện pháp rất quan trọng để GSGC nâng cao sức đề kháng chống lại các tác động bất lợi, hạn chế phát sinh dịch bệnh. Biện pháp tích cực nhất là thực hiện tốt kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng, phù hợp với giống, lứa tuổi, tính biệt và mục đích SX của từng loại GSGC.

Trong chăn nuôi lợn và gia cầm cần dự trữ thức ăn tinh đảm bảo đủ trong thời gian hàng tuần, hàng tháng. Trên thực tế mùa mưa lũ rất dễ xảy ra việc ngập úng, phương tiện đi lại gặp khó khăn, tắc đường, khó vận chuyển thức ăn đến chuồng nuôi.

Đối với trâu bò, bò sữa cần chủ động dự trữ nguồn thức ăn thô xanh bằng phương pháp ủ chua, ủ rơm với urê. Những ngày mưa lũ, ngập úng các loại cỏ, thân cây ngô, cây họ đậu bị chết hoặc không vận chuyển được nên thường gặp khó khăn về lượng thức ăn thô xanh.

Mặt khác việc ngập úng làm các loại thức ăn thô xanh thường dập nát mức độ nhiễm khuẩn cao, con vật không khỏe do thời tiết thay đổi rất dễ nhiễm bệnh.

Việc cho GSGC ăn cần đảm bảo đủ lượng và chất, cung cấp đầy đủ nước sạch hàng ngày, không để con vật uống nước bẩn, nước ngập úng tại khu vực chuồng nuôi. Lưu ý trong những ngày mưa, gió bão cần thực hiện tốt việc bảo quản thức ăn tinh do thời tiết ẩm thấp, mưa dột làm thức ăn tinh hay bị nấm mốc vì vậy hàng ngày phải kiểm tra thường xuyên khu để thức ăn tinh.

Khi cho GSGC ăn chú ý kiểm tra kỹ, khi phát hiện thức ăn nấm mốc, mùi vị không bình thường cần loại bỏ ngay, tuyệt đối không cho con vật ăn.

Đối với vật nuôi đang trong thời gian mang thai, đang nuôi con, các loại gia súc non và bò sữa cần bổ sung vào thức ăn các loại khoáng chất, vitamin, chất điện giải để nâng cao sức đề kháng cho con vật. Với bò sữa cần thực hiện tốt quy trình khai thác sữa để hạn chế bệnh viêm vú, các bệnh về sinh sản rất hay gặp khi thời tiết bất lợi.

3. Chủ động vệ sinh, phòng bệnh

Trong những ngày mưa bão thường gây ngập nước, úng lụt, nhất là ở những khu vực thấp lượng nước úng ngập lâu ngày, các loại cây non bị chết, thối rữa, bên cạnh đó có thể có cả GSGC, các loại côn trùng chết làm môi trường ô nhiễm nặng nguy cơ bùng phát dịch bệnh rất cao.

Cần chủ động quét dọn, vệ sinh sạch sẽ trong và ngoài chuồng nuôi. Định kỳ vệ sinh máng ăn, máng uống, các dụng cụ chăn nuôi. Phun sát trùng trong và ngoài chuồng nuôi để diệt mầm bệnh có trong môi trường. Đảm bảo vệ sinh thức ăn, nước uống, có thể sử dụng Chloramin-B, T để khử trùng nước đối với những nơi nguồn nước bị ô nhiễm, đảm bảo cung cấp đủ nước sạch cho vật nuôi.

Chủ động phòng bệnh bằng vắc xin theo hướng dẫn của cơ quan thú y. Bổ sung các loại vitamin, thuốc trợ sức, trợ lực, men tiêu hóa cho GSGC khi thời tiết bất lợi. Định kỳ thăm khám cho con vật, khi phát hiện con vật không bình thường (bỏ ăn, sốt, ho, thở nhanh, tiếng thở khò khè, con vật đi đứng không bình thường, thích nằm) cần tách nuôi nhốt riêng để theo dõi, kiểm tra, giữ ấm cho con vật.

Nếu không thấy tiến triển tốt cần báo ngay cho cán bộ thú y để có biện pháp phòng trị bệnh tích cực.

Với GSGC có nhu cầu vận chuyển từ nơi này sang nơi khác cần chú ý đảm bảo các quy trình vận chuyển, thực hiện nghiêm kiểm dịch vận chuyển để đảm bảo an toàn dịch bệnh. Khi mới nhập đàn trong thời điểm này với trâu bò ngoài việc tiêm phòng các vắc xin thông thường cần tiêm phòng thuốc phòng ký sinh trùng đường máu.

Trường hợp ở một số nơi có xảy ra ngập úng:

Khẩn trương, kịp thời sơ tán GSGC đến khu vực cao, kể cả đưa con vật vào các nơi ở tạm, khu đất cao, chuồng nuôi nhốt làm tạm, dùng vật dụng che chắn tránh để chúng bị ngập nước.

Khi nước rút cần vệ sinh cơ giới, khơi thông cống rãnh ngay, đồng thời tẩy uế môi trường, phun thuốc sát trùng, rắc vôi bột để hạn chế và ngăn chặn mầm bệnh, đồng thời áp dụng tốt các quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, vệ sinh phòng bệnh để nâng cao sức khỏe cho con vật.

Nongnghiep.vn