Trước đó, các doanh nghiệp cà phê, thủy sản... cho rằng, do một thời gian dài phải chịu lãi suất cao (17%), trong khi xuất khẩu nông sản khó khăn nên các doanh nghiệp đã lâm vào tình trạng nợ đọng lớn. Tuy nhiên, ông Nguyễn Viết Mạnh, Vụ trưởng Vụ Tín dụng (Ngân hàng Nhà nước) khẳng định việc đổ lỗi do lãi suất cao gây khó cho doanh nghiệp xuất khẩu thời gian qua chưa hẳn đã "chuẩn". Lý do là quá trình giao dịch xuất khẩu nông sản chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Các doanh nghiệp đã phải tính toán hết các chi phí, có lãi thì mới làm nên không thể nói lãi suất cao đẩy doanh nghiệp vào tình cảnh nợ xấu.

Ông Nguyễn Tiến Đông, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng NN&PTNT cũng đồng tình với quan điểm này và cho rằng, lãi suất cao chỉ là tác nhân rất nhỏ trong việc các doanh nghiệp cà phê, cá tra nợ xấu. Nguyên nhân theo ông Đông là do các doanh nghiệp cà phê Việt Nam kinh doanh trên sàn nhưng lại không cạnh tranh được với doanh nghiệp ngoại nên đã bị thua lỗ. Chưa kể, hầu hết các doanh nghiệp có nợ xấu đã dùng tiền không đúng mục đích mới dẫn đến rủi ro, kể cả cà phê, cá tra, basa; còn nếu chỉ thu mua chế biến xuất khẩu nông sản đơn thuần thì không đến nỗi phải lâm vào nợ xấu. Ông Đông ví dụ, nhiều doanh nghiệp đã phải lấy nợ nuôi nợ, vay ngoài lãi suất cao để bù vào các khoản kinh doanh thua lỗ; có doanh nghiệp còn đầu tư cả vào bất động sản... tất cả dẫn đến vỡ nợ, nợ khó đòi...

Thực tế, nếu không được gia hạn, dãn nợ thì nhiều doanh ngh‪iệp xuất khẩu nông sản không thể sản xuất kinh doanh được nữa. Ông Mạnh cho biết, ngân hàng hiện đã cho ngành cà phê vay vốn để tái canh cây cà phê trong 3 năm, xem như một cách "cứu" ngành cà phê. Tới đây các tỉnh trồng cà phê như Lâm Đồng, Đắc Lắc sẽ ký các chương trình vay vốn mới.

Ông Vũ Văn Tám cũng cho rằng, cũng nên nhìn nhận khách quan khó khăn của các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Do một thời gian dài khó xuất khẩu nên doanh ngh‪iệp bị đọng hàng, không có tiền. Hiện giá các mặt hàng như cà phê, cá tra, thịt... đã tăng lên, thị trường có triển vọng nên nếu được kiên trì cơ cấu lại nợ và thúc đẩy xuất khẩu thì các doanh nghiệp nông sản sẽ vượt qua được khó khăn.