Bệnh viêm khớp MS được phát hiện trên thế giới gần 10 năm nay ở cả gà trứng, gà thịt, gà giống và Việt Nam là quốc gia mới nhất Asean xuất hiện loại bệnh này.

 
   Theo Tổ chức Thú y thế giới (OIE), vi khuẩn Mycoplasma synoviae (MS) chủ yếu gây bệnh hô hấp và viêm khớp trên gà thịt, gà đẻ trứng và gà giống. Viêm khớp MS xảy ra quanh năm, gây thiệt hại lớn do tỷ lệ chết cao, chi phí điều trị tốn kém song hiệu quả chữa trị thấp.

   Nhiều nước trên thế giới đã xuất hiện bệnh viêm khớp MS trong 10 năm qua như: Pháp, Hà Lan, Đan Mạch, Úc, Bỉ, Bồ Đào Nha. Trong một nghiên cứu về tỷ lệ lưu hành viêm khớp MS tại Trung Quốc công bố năm 2017 cho thấy, trong số 463 đàn gà thương phẩm được kiểm tra có tới 375 đàn, chiếm 81% có bệnh MS.

   Việt Nam là một trong những quốc giá mới nhất ở Đông Nam Á xuất hiện bệnh viêm khớp MS với đỉnh điểm bùng phát bệnh là năm 2017 và 2018 do chưa có vắc xin.

   Kết quả nghiên cứu của Bộ môn Vi trùng (Viện Thú y) trên 1.234 mẫu máu tại một số trại gà thuộc tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương, Phú Thọ năm 2018 chỉ ra thực tế MS đang rất phổ biến khi tất cả 15/15 trại kiểm tra đều tồn tại mầm bệnh.

Dabaco là doanh nghiệp sản xuất giống gia cầm đầu tiên tại Việt Nam được Bộ NN-PTNT đặc cách sử dụng vắc xin viêm khớp MS.

 
   Sau khi được Bộ NN-PTNT đồng ý đặc cách cho kết hợp với Tập đoàn Dabaco Việt Nam và một doanh nghiệp giống gia cầm khác nhập khẩu vắc xin viêm khớp MS về thử nghiệm năm 2018, vừa qua Công ty TNHH Olmix Asialand Việt Nam đã kết hợp với Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc thú y Trung ương 1 khảo nghiệm vắc xin viêm khớp MS Vaxsafe từ nhà sản xuất hàng đầu châu Âu là Bioproperties Pty Ltd nhằm kiểm tra tính an toàn và hiệu lực của vắc xin trong điều kiện chăn nuôi thực tế tại Việt Nam.

   Đến nay, kết quả khảo nghiệm, nghiên cứu thu được rất tích cực, khả quan khi cho thấy, vắc xin Vaxsafe an toàn, hiệu quả cao trong phòng bệnh hô hấp cho gà chống lại vi khuẩn viêm khớp MS tại Công ty TNHH MTV Gà giống Dabaco, khi gà đã sản sinh được kháng thể chống lại bệnh MS tới 100%.

Kết quả các mẫu phân tích mẫu máu gà giống 1 ngày tuổi của Dabaco tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam đều không phát hiện vi khuẩn gây bệnh viêm khớp MS.

 
   Bằng chứng là các đàn gà bố mẹ và gà giống 1 ngày tuổi của Dabaco sau khi làm vắc xin Vaxsafe được chọn ngẫu nhiên liên tục trong nhiều tháng để xét nghiệm máu tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam và Trung tâm Chẩn đoán Thú y Dabaco đều cho kết quả âm tính, không phát hiện vi khuẩn viêm khớp MS.

   Ông Nguyễn Hoàng Nguyên, Giám đốc Công ty TNHH MTV Gà giống Dabaco chia sẻ, dù việc làm vắc xin viêm khớp MS khiến giá thành gà giống 1 ngày tuổi tăng lên khá nhiều nhưng doanh nghiệp vẫn sẽ nỗ lực quyết tâm làm đầy đủ 100% trên gà ông bà, bố mẹ với mong muốn cung cấp ra thị trường cho bà con chăn nuôi những con giống có tỷ lệ đồng đều và sạch bệnh cao nhất.

   Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Gà giống Dabaco cam kết, sẽ không ngừng nỗ lực hơn nữa trong việc chọn tạo, cải tiến các giống gà thế mạnh của doanh nghiệp, như: J-Dabaco, Nòi chân vàng, Nòi ô tía, Nòi sọc đen, Tân Hồ, Mía thuần, Hồ thuần,… theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, giảm giá thành để người chăn nuôi luôn hưởng lợi tối đa.

   Trước mắt, ông Nguyên nhấn mạnh, người chăn nuôi sẽ tiết kiệm được 50 - 75% lượng kháng sinh phải dùng bởi gà giống Dabaco sạch bệnh, từ đó giảm FCR so với cách chăn nuôi truyền thống nếu tuân thủ, áp dụng đúng, đủ quy trình chăn nuôi Dabaco khuyến cáo.

100% gà giống của Dabaco đều được chủng vắc xin viêm khớp MS, hen MG, Marek, Newcastle, đồng thời Dabaco cũng xét nghiệm máu để loại bỏ những con gà mang mầm bệnh Leucosis.

 
   PGS.TS Phạm Ngọc Thạch, nguyên Trưởng Bộ môn Nội Chẩn - Dược độc chất khoa Thú y (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) chia sẻ: Tiếp xúc, tư vấn cho rất nhiều doanh nghiệp, người chăn nuôi trong những năm qua, ông cảm nhận được Dabaco là đơn vị làm gà giống gà lông màu có tâm và thực hiện nghiêm túc nhất các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất giống như công nghệ BLUP, di truyền phân tử, AI.

   Bên cạnh đó, PGS. TS Phạm Ngọc Thạch khẳng định, Dabaco luôn tuân thủ nghiêm ngặt việc chủng đầy đủ vắc xin một số loại bệnh phổ biến gây thiệt hại lớn trên giống gà màu nội địa như: Marek, Newcastle, hen MG, đặc biệt là viêm khớp MS.

   Nhưng PGS.TS Phạm Ngọc Thạch đánh giá cao nhất việc Dabaco chủ động, tiên phong xét nghiệm máu để chọn lọc kỹ lưỡng đàn giống ông bà, bố mẹ nhằm loại bỏ mầm bệnh Leucosis, loại bệnh thế giới chưa có vắc xin và thuốc đặc trị, nên con giống của Dabaco sạch bệnh phổ rộng tốp đầu doanh nghiệp sản xuất giống gia cầm tại Việt Nam hiện nay.

PGS.TS Phạm Ngọc Thạch đánh giá, gà giống Dabaco thuộc diện đồng đều, sạch bệnh tốp đầu tại Việt Nam hiện nay.

 
   Cũng theo PGS.TS Phạm Ngọc Thạch, có tới 6 nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp MS trên gà như môi trường, di truyền, một số loại bệnh khác cũng gây viêm khớp và vi khuẩn Mycoplasma synoviae chỉ là 1 trong 6 nguyên nhân.

   Do đó, để khắc phục gà bị bệnh do viêm khớp MS, PGS.TS Phạm Ngọc Thạch cho rằng, đầu tiên phải cải thiện môi trường chăn nuôi bởi đây là nguyên nhân chính. Nếu mật độ chăn nuôi cao phải giãn mật độ, vệ sinh chuồng nuôi sạch sẽ, khô ráo, chất độn chuồng ô nhiễm, ẩm thấp phải tiến hành thay ngay. Song song với đó, cần nhanh chóng tách riêng những con gà bị bệnh nặng, què, liệt vào một nơi để tiến hành các biện pháp chữa trị.

   Tuy nhiên, giải pháp hiệu quả, tiết kiệm và an toàn nhất theo PGS.TS Phạm Ngọc Thạch vẫn là sử dụng vắc xin viêm khớp MS hoặc chọn mua giống của những doanh nghiệp được chứng nhận đã chủng đầy đủ vắc xin viêm khớp MS trên thị trường hiện nay, điển hình như gà giống của Dabaco.

Do sạch bệnh, đồng đều nên gà Dabaco chỉ nuôi 4 tháng là được xuất bán, giảm 50 - 75% lượng kháng sinh sử dụng, tỷ lệ FCR 2,8kg.

 
   Giám đốc HTX Chăn nuôi gia súc gia cầm Xuân Tiến (Lào Cai) Phan Nhật Quang chia sẻ, trước khi gắn bó với Dabaco ông cũng nghe phong thanh trên các diễn đàn mạng về chăn nuôi đồn thổi gà giống của Dabaco hay bị viêm khớp, song khá bất ngờ là đã nuôi và bán hàng chục đàn gà giống của Dabaco trong nhiều năm nay chưa đàn nào ông Quang bị viêm khớp.

   Kinh nghiệm của ông Phan Nhật Quang chỉ ra rằng, để hạn chế tối đa bệnh viêm khớp MS trên gà hay bất cứ bệnh nào khác ngoài con giống sạch bệnh yếu tố môi trường chăn nuôi cực kỳ quan trọng. Ông Quang cho biết từng chứng kiến rất nhiều đồng nghiệp nuôi giống gà khác không phải Dabaco cũng bị viêm khớp hoặc cùng một lô gà nhưng có nhà bị khớp có nhà không.

“Với kinh nghiệm nuôi rất nhiều giống gà trong nhiều năm qua tôi phải nói thật lòng là trên thị trường hiện chưa có giống gà nào nuôi hiệu quả kinh tế vượt trội hẳn như Dabaco. Lí do rất đơn giản bởi thời gian nuôi gà Dabaco rút ngắn được từ 15 - 20 ngày so với các giống gà tương tự ngoài thị trường. Gà sạch bệnh nên nuôi non 4 tháng đã được xuất bán, tỷ lệ tiêu tốn thức ăn (FCR) chỉ khoảng 2,8kg. Tuy 4 tháng nhưng đặc biệt, lông, cánh, cựa của gà Dabaco đều phát mã rất đẹp, nhìn thuận mắt, thịt thơm ngon, rắn chắc nên đầu ra khá thuận lợi”, ông Phan Nhật Quang chia sẻ.